Yanılma Secdesi
Unutmanın Merhametle Telafisi
İnsan, hata eden ve unutan bir varlıktır. Rabbimiz, bizi kusursuz değil; hatalarından ders alan, unuttuğunda hatırlayan kullar olarak yaratmıştır. İşte sehiv secdesi, bu rahmetin en güzel tecellilerindendir.
Sehiv Secdesinin Manası
“Sehv”, yanılmak, unutmak, dalgınlık göstermek anlamına gelir. Namazda vacip bir fiilin terk edilmesi, fazladan bir rükün yapılması veya şüpheye düşülmesi hâlinde yapılan iki secdeye sehiv secdesi denir.
Peygamber Efendimiz (s.a.s.) şöyle buyuruyor:
“Biriniz namazda şüphe ederse, doğruyu araştırsın, tahminine göre tamamlasın ve selamdan önce iki secde etsin.”
(Buhârî, Sehv, 6; Müslim, Mesâcid, 88)
Bu hadis, unutmanın insana mahsus olduğunu, ancak Allah’u Taala’nın bu yanılmalara merhamet kapısı açtığını gösterir.
Şâfiî Mezhebine Göre Sehiv Secdesi
Şâfiî mezhebine göre sehiv secdesi sünnettir; farz veya vacip değildir.
Yani sehiv secdesini yapmamak namazı bozmaz; ancak yapmak Peygamberimizin sünnetine uymak olduğu için faziletlidir.
Yapılış Şekli:
1. Namazda bir eksiklik veya fazlalık yapıldığında, son tahiyyattan sonra selam verilmeden önce iki defa secdeye gidilir.
2. Her secdede üç defa “Sübhâne Rabbiye’l-A‘lâ” denir.
3. Sonra tekrar oturulur,
4. Ardından sağa ve sola selam verilerek namaz tamamlanır.
Ne Zaman Yapılır?
• Eksik yapılan bir rükün veya sünnet-i müekkede olduğunda,
• Fazla bir rükün (örneğin fazladan rükû veya secde) yapıldığında,
• Ya da kaç rekat kıldığında şüpheye düşüldüğünde sehiv secdesi yapılır.
Şâfiî âlimlerinden Nevevî, el-Mecmûʿ adlı eserinde şöyle der:
“Sehiv secdesi sünnettir. Namazın sonunda yapılır. Unutan affedilir; secde, gafleti affa dönüştürür.”
(Nevevî, el-Mecmûʿ, c.4, s. 73)
Menkıbe: İmam ve Bilge Dede
Bir köy camisinde imam, öğle namazında oturuşu unutur ve doğrudan secdeye gider. Namazdan sonra cemaat, “Hocam, namaz bozuldu mu?” diye sorar.
İmam mahcup bir şekilde cevap vermez.
Cemaat içinden yaşlı bir dede gülümseyerek şöyle der:
“Evlat, melek unutmaz ama kul unutur. Allah, unutkan kullarına sehiv secdesi vermiş ki; hata affa, gaflet rahmete dönüşsün.”
Bu söz, camidekilerin kalbine işler. O gün herkes, sehiv secdesinin sadece bir namaz düzeltme secdesi değil; bir merhamet secdesi olduğunu anlar.
Hikmeti ve Mesajı
Sehiv secdesi, insana şunu öğretir:
“Hata ettin ama dön, tamamla. Unuttun ama Rabbini hatırla. Allah, gayretini görüyor.”
Kur’an’da Rabbimiz şöyle buyurur:
“Rabbimiz! Unutursak veya hata edersek bizi sorumlu tutma.”
(Bakara, 2/286)
Sehiv secdesi, bu ayetin fiil hâlidir.
Unutmak insana mahsus, affetmek Allah’a özgüdür.
“Unutmak insana mahsustur; sehiv secdesi ise Allah’ın unutan kullarına açtığı bir merhamet kapısıdır.”
Dua
Rabbimiz!
Bu mübarek cuma gününde bizleri affına mazhar olanlardan eyle.
Kıldığımız namazları, ettiğimiz duaları, döktüğümüz gözyaşlarını kabul buyur.
Gafletle eksik kıldığımız ibadetleri rahmetinle tamamla.
Her secdemizi yakınlığa, her unutuşumuzu hatırlayışa dönüştür.
Kalplerimize huzur, hayatımıza bereket, dilimize zikir ver.
Hayırlı Cumalar diliyorum!
